Kan Uyuşmazlığı Olanlarda Gebelik Takibi Nedir? Nasıl Yapılır?

Kan uyuşmazlığı durumu, anne ve bebek arasındaki kan gruplarının birbiri ile uyumsuzluğundan kaynaklanır. En sık bilineni Rh (rhesus) uyuşmazlığıdır. Kan uyuşmazlığı durumunda gebelik takibi pek çok adımda gerçekleşir. Anne ve bebek açısından risk oluşturabilecek bir durum olduğundan, kan uyuşmazlığı durumu yakından takip edilir. Bu yazımızda sizin için kan uyuşmazlığı olanlarda gebelik takibinin ne olduğundan ve nasıl yapıldığından bahsettik.

Kan Uyuşmazlığı Olanlarda Gebelik Takibi Nedir?

Kan uyuşmazlığı durumu küçük bir örnekle anlatılabilir. Örneğin; Rh- bir anne adayının karnında Rh+ bir bebek var ise duyarlılaşma meydana gelebilir. Bu durumda bebeğin alyuvarlarında Rh antijeni taşıması, anne adayının bu yabancı antijenine karşı antikor üretmesi söz konusu olabilir. Bu antikorlar, bebeğin alyuvarlarına saldırarak kan hücrelerini yıkabilir. Bunun sonucunda da ciddi kansızlık, beyin hasarı ya da bebek ölümü yaşanabilir. Kan uyuşmazlığı takibi bu nedenle büyük önem taşır. Kan uyuşmazlığından etkilenmiş anne adayları da riskli gebe olarak kabul edilir.

Kan Uyuşmazlığı Olanlarda Gebelik Takibi Nasıl Yapılır?

Kan uyuşmazlığı olan anne adaylarında gebelik takibinin adımlarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

• Tanı: Kan uyuşmazlığı durumunda, genellikle anne ve baba adayının kan grubu ve Rh faktörü incelenir. Eğer anne Rh negatif ve baba Rh pozitif ise bebek Rh pozitif olabilir ve annenin vücudu bebekle uyuşmayan Rh antikorları üretebilir. Bu gebelere kan uyuşmazlığı olan gebeler olarak adlandırılır. Anne adayının duyarlılaşıp duyarlılaşmadığını ise İndirekt coombs testi denilen testi yaparak karar verilir. Eğer indirekt coombs testi 1/32 ve üzerinde pozitifse bu anne adayı duyarlılaşmış Rh Rh uyuşmazlığı olarak adlandırılır. Esas önemli ve riskli olan grup bu gruptur.
• İlk Takip: Gebeliğin erken dönemlerinde, annenin kanındaki antikor seviyeleri İndirekt coombs (IDC) testi ile ile kontrol edilir.
• Rh İmmünglobulin (Anti-D) İlaç Uygulaması: Rh negatif anne, gebeliğin belirli zamanlarında anti-D immünglobulin enjeksiyonu alabilir. Bu enjeksiyon, bebeğin Rh pozitif kan hücreleriyle temas ettiğinde annenin vücudunda antikor üretimini önlemek için verilir. Enjeksiyon genellikle kanama durumunda, 28. gebelik haftasında ve doğum sonrasında verilir. Ancak önemli olan bu ilaç IDC testi negatif olan hastalarda yapılır.
• Ultrason: Kan uyuşmazlığı olan gebeliklerde düzenli ultrason taramaları yapılır. Bu muayene perinatoloji uzmanları tarafından yapılır ve amacı kansızlıktan etkilenip etkilenmediğini değerlendirmektir.
• İntrauterin kan transfüzyonu: Etkilenmiş gebelerin takibinde yapılan muayene sonucunda bebeğin ciddi kansızlığı olduğu tespit edilirse, anne karnında özel hazırlanmış kan verilerek bebeğin tedavisi mümkündür.
• Yenidoğan Takibi: Kan uyuşmazlığından etkilenmiş ya da anne karnında kan nakli yapılmış bebekler doğduktan sonra da yüksek risklidirler. Bu bebeklerin doğum sonrası da kan transfüzyon ihtiyacı olabilir, sarılık seviyelerin de yüksek olması beklenir.

Kan uyuşmazlığından etkilenmiş gebeliklerin takibi perinatoloji uzmanları tarafından yapılmalıdır.

Gebelikte Kan Uyuşmazlığı Hangi Riskleri Taşır?

Gebelikte kan uyuşmazlığı durumunda bazı riskler ortaya çıkabilir. Bu riskler, anne ve bebeğin sağlığını etkileyebilir. Bu nedenle riskli gebeliktirler ve perinatoloji uzmanı tarafından takip edilmelidir. Gebelik döneminde kan uyuşmazlığına bağlı potansiyel riskleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

• Hemolitik Hastalık: Anne ve bebek arasındaki kan uyuşmazlığı, annenin vücudunun bebeğin Rh pozitif kan hücrelerine karşı antikorlar üretmesine neden olabilir. Bu antikorlar, bebeğin kırmızı kan hücrelerini hedef alarak yıkımına neden olabilir. Bu durum, hemolitik hastalık olarak bilinir ve bebekte anemi olarak da bilinen kansızlık, sarılık, ödem gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
• Hidrops Fetalis: Kan uyuşmazlığına bağlı olarak, bebekteki kırmızı kan hücrelerinin aşırı yıkımı ve anemi, vücut sıvılarının dengesizliğine ve ödem oluşumuna yol açabilir. Bu durum, hidrops fetalis olarak adlandırılır ve ciddi bir komplikasyon olarak kabul edilir. Hidrops fetalis, bebeğin kalp, akciğerler ve diğer organlarının etkilenmesine ve hayatı tehdit eden durumlara yol açabilir.
• Erken Doğum: özellikle anne karnında kan nakli yani transfüzyon yapılan bebekler erken doğurtulurlar. Bu nedenle yoğun bakımda takip edilirler. Hatta doğum sonrası da transfüzyon ihtiyacı olabilir, Fototerapi almaları gerekebilir.
• Anemi ve Hipoksik Hasar: Hemolitik hastalığa bağlı olarak, bebekte anemi gelişebilir. Anemi, yetersiz oksijen taşınmasına ve bebeğin vücudundaki organlarda hipoksik hasara yani oksijen eksikliğine bağlı bir hasara neden olabilir.

Kan Uyuşmazlığı Olanlarda Gebelik Takibi hakkında daha fazlası için, +90 544 644 56 62 numaralı telefon üzerinden bilgi alabilir ve randevunuzu oluşturabilirsiniz.